Türk vatandaşlığının sonradan kazanılmasına ilişkin yazımızda Türk vatandaşlığının mahkeme kararı iel sonradan kazanılması ile ilgili öngörülen hallere değinilecektir. Türk vatandaşlığı Türk Vatandaşlığı Kanunu, Milletlerarası Özel Hukuk Ve Usul Hukuku Hakkında Kanun, Türk Medeni Kanunu ve sair kanun ve uluslararası sözleşmeler kapsamında Türk mevzuatı içerisinde doğumla veya sonradan kazanılabilmektedir. Sonradan vatandaşlığının kazanılması hallerinden birisi olan ve doktrinde Türk vatandaşlığının yetkili makam kararı ile kazanılmasına ilişkin şartlar ve sonuçlar bu yazımıza incelemeye alınmıştır.
Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması nedir?
Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması Türk Vatandaşlığı Kanunu MADDE 9’da “(1) Sonradan kazanılan Türk vatandaşlığı, yetkili makam kararı veya evlat edinilme ya da seçme hakkının kullanılması ile gerçekleşir.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Türk vatandaşlığının yetkili makam kararı ile kazanılması
Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması ilgilinin iradesi ve yetkili makamın kararı ile gerçekleşen sonradan kazanmaları ifade eder. Bu hususun çok ayrıntılı olması sebebiyle buradan ilgili yazımıza ulaşabilirsiniz.
Türk vatandaşlığının evlat edinme yolu ile kazanılması
Türk vatandaşlığının evlat edinme yolu ile kazanılması kurumu Türk Vatandaşlığı Kanunu MADDE 17’de “ (1) Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ergin olmayan kişi, millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, karar tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını kazanabilir.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Türk vatandaşlığının seçme hakkı yolu ile kazanılması
Türk vatandaşlığının seçme hakkı yolu ile kazanılması kurumu Türk Vatandaşlığı Kanunu MADDE 21’de “ (1) 27 nci madde uyarınca ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocuklar ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilirler.” Şeklinde düzenlenmiştir.
KKTC vatandaşlarının Türk vatandaşlığını kazanması
KKTC vatandaşlarının Türk vatandaşlığını kazanması kurumu Türk Vatandaşlığı Kanunu MADDE 42 ‘de “(1) Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları, Türk vatandaşı olmak istediklerini yazılı olarak beyan ettikleri takdirde Türk vatandaşlığını kazanırlar.
(2) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlığını sonradan kazanmış olanlar hakkında 11 inci maddede belirtilen hükümler uygulanır.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Türk vatandaşlığının yetkili makam kararı ile kazanılması nedir?
Türk vatandaşlığının yetkili makam kararı ile kazanılması, ilgilinin iradesi ve yetkili makamın kararı ,le gerçekleşen sonradan kazanmaları ifade eder. Devletin vatandaşını tayin konusunda sahip olduğu mahfuz yetki esasına dayanan Türk vatandaşlığına kabul, devletin ülkesi üzerinde sahip olduğu hamiyet ve egemenlik hakkı ile ilgilidir.Bu konuda kabule ilişkin idarenin takdir yetkisi olup, kanunda aranan şartları gerçekleştirmiş olmak ilgilin Türk vatandaşlığına kabulü konusunda bir hak oluşturmaz.
Türk vatandaşlığının yetkili makam kararı ile kazanılmasında başvuru için aranan şartlar nelerdir?
Başvuru için aranan şartlar Türk Vatandaşlığı Kanunu MADDE 11’de düzenlenmiştir;
“(1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda;
- a) Kendi millî kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,
- b) Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmek,
- c) Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek,
ç) Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak,
- d) İyi ahlak sahibi olmak, e) Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek,
- f) Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak,
- g) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak, şartları aranır.”
Türk vatandaşlığının sonradan kazanılmasında istisnai haller nedir?
Türk vatandaşlığının sonradan kazanılmasında istisnai haller Türk Vatandaşlığı Kanunu MADDE 12’de düzenlenmiştir;
“ (1) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
2 a) Türkiye’ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişiler.
- b) 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.
- c) Vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler.
- d) Göçmen olarak kabul edilen kişiler.
(2) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri Bakanlıkça reddedilir.”
Türk vatandaşlığının istisnai hallerde sonradan kazanılması durumlarında, Türk vatandaşlığının genel olarak kazanılması şartları aranmayacaktır. Bu kişilerin milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından Türk vatandaşlığını kazanmaya engel bir halinin bulunmaması yeterli ve gerekli görülmüştür.
Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması ne kadar sürer?
Adalet Bakanlığı tarafından yargıda hedef süreler belirlenmiştir. Bu süreler davanın konusu ve niteliği uyarınca belirlenmiş olup İstinaf ve Yargıtay aşamaları bu süre içinde değerlendirilmez. Pratik uygulamalara göz atıldığında;
- Dilekçelerin tam ve eksiksiz olması
- Tebligat süreleri
- İlgili kurum ve kuruluşlardan gelecek yazılar
- Varsa tanıkların dinlenmesi gibi süreçler dava, iş ve işlem içeriğine göre değişiklik gösterir.
Genel ortalamalara bakıldığı zaman vatandaşlık iş, işlem ve davalarının ortalama olarak 1 ila 2 yıl arasında sonuçlandığı söylenebilir. İlk derece mahkeme kararının ardından başlayan İstinaf ve Yargıtay aşamaları hesap edildiğinde bir davanın 2-3 yıla kadar uzaması mümkündür.
Ancak bir başvurunun veya davanın en kısa süre içerisinde sonuçlanması dosyanın yakından takip edilmesi ile birebir ilgilidir. İyi bir dosya takibi davanın, iş ve işlemlerinin gereksiz uzamasını engellemektedir.
En iyi vatandaşlık avukatı nasıl bulunur?
Vatandaşlık hukukunda uzman bir avukat, taraflar arasındaki uyuşmazlıkların çözümü konusunda müvekkiline gerekli tüm hukuki desteği verir. Söz konusu uyuşmazlık çerçevesinde avukatın görevi, vekilliğini yaptığı kişinin hak kayıplarına uğramaması için dosya kapsamındaki gerekli çalışmaları yürütür ve davalardan olumlu sonuç alınması doğrultusunda hareket eder. Bu nedenle geri dönüşü imkânsız ve telafi edilemez zararların önüne geçilmesi, lehinize olan tüm hükümlerin uygulandığı hususunda şüphe kalmaması açısından uzman bir miras avukatı ile çalışmanız lehinize olacaktır.
Türk vatandaşlığı başvurusunda avukatın önemi nedir?
Avukatınız yapacağınız başvuru sebebiyle gerekli evrakların temini, hukuki yol haritasının çizilmesi noktasında tarafınıza hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmetleri sunarak amaca en hızlı ve en masrafsız yoldan ulaşmanızı sağlayacaktır.
Vatandaşlık avukatı vekalet ücreti ne kadardır?
Avukat vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir. Bilindiği üzere her yıl Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer. Vatandaşlık hukuku kapsamında görülen davalarda avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez. Dolayısıyla vatandaşlık avukatı vekalet ücreti her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte Baro tarafından belirtilen asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir. (2022 tarifesi için tıklayınız.)